«امین‌آباد» قلعه‌ای در دل تاریخ اصفهان
تاریخ انتشار: ۲۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۷۱۰۶۵
امین‌آباد از معدود محله‌های کشور است که درون یک قلعه بنا شده و قدمت آن به سلسله قاجار می‌رسد؛ این قلعه توسط امین‌الدوله ساخته شد و طی ادوار مختلف با همت و تلاش ساکنان آن زنده نگه‌داشته شده است و امروزه در محدوده منطقه ۱۲ شهرداری اصفهان قرار دارد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، در طرح «هر هفته با یک منطقه» پس از گذر از محله عاشق‌آباد، نوبت به «سه آباد» دوم یعنی محله امین‌آباد از منطقه ۱۲ شهرداری اصفهان رسید؛ ساعت ۸ صبح یک روز پاییزی راهی این منطقه شدیم تا نیم نگاهی به این محله داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با عبور از روگذر امام خمینی (ره) و فلکه دانشگاه صنعتی به دوراهی امین‌آباد و محمودآباد رسیدیم؛ با ورود به محله امین‌آباد، نخستین ساختمانی که در میدان اصلی این محل دیده می‌شد، مرکز خیریه نگهداری سالمندان صادقیه بود.
در محله امین‌آباد از ساختمان‌های بلندمرتبه خبری نبود و در بدو ورود بافت روستایی و دنج محله به‌طور کامل احساس می‌شد، اما برخلاف محله عاشق‌آباد، کوچه‌های تنگ و باریک و کاهگلی در این محله وجود نداشت و کمتر به چشم می‌خورد.
کمی جلوتر که آمدیم، زمین‌های زراعی پدیدار شد و تنها یک خیابان اصلی وجود داشت که با درختان تنومند سرو پوشیده شده بود؛ مغازه‌ها هنوز باز نکرده بودند و آرامش روستایی محله امین‌آباد در آن صبح پاییزی بسیار لذت‌بخش بود. مسجد، ورزشگاه و فرهنگسرای محله در امتداد همان خیابان اصلی ساخته و حسینیه آن رو به‌روی مسجد واقع شده بود.
درواقع این خیابان اصلی بیشتر شبیه یک خیابان فرعی در بطن محله بود که با وجود مسجد، حسینیه و ورزشگاه می‌توانست یک پاتوق امن برای ساکنان محل باشد؛ چندین مغازه کوچک و محلی دیگر از جمله پارچه فروشی و بقالی در این خیابان وجود داشت که از همه بیشتر دکان سلمانی بسیار نظرم را جلب کرد.
مغازه بسته بود، اما وقتی با دقت از پشت شیشه به داخل مغازه نگاه انداختم همه وسایل و چیدمان آن به سال‌های دوری تعلق داشت و به دهه ۳۰ یا ۴۰ باز می‌گشت؛ این خیابان جنوب و شمال محله را به هم متصل می‌کرد و در انتهای آن، پارک امین‌آباد احداث شده بود که به گفته اهالی محل از پروژه‌های موفق مدیریت شهری در دوره‌های قبل بوده است، چراکه امین‌آباد محله‌ای کوچک و دور تا دور آن با زمین‌های کشاورزی پوشیده شده بود و این پارک تنها مکان مفرح این محله برای خانواده‌ها، نوجوانان و جوانان، کودکان و به‌طور کل ساکنان آن به حساب می‌آمد.
امین‌آباد از معدود روستاهای کشور است که درون یک قلعه بنا شده تا ساکنان آن از راه‌زن‌های آن زمان در امان بمانند؛ درواقع قدمت این روستا به سلسله قاجار می‌رسد و آن را شخصی به نام «علی‌اصغر اتابک» ملقب به «امین‌الدوله» اوایل دوران قاجاریه ساخته است.
ارتفاع دیوارهای قلعه حدود هفت تا هشت متر و شش برج نگهبانی در چهار طرف آن، همچنین در ضلع شرقی و غربی قلعه واقع بوده است؛ بخشی از دیوارهای این قلعه در قسمت شرقی این روستا تخریب نشده و هنوز بقایای آنکه از خشت خام و گل بوده را می‌توان در محله امین‌آباد مشاهده کرد.
برای تکمیل گزارشم باید با چند تن از اهالی محل مصاحبه می‌گرفتم، اما هنوز مغازه‌ها باز نکرده بودند و خیابان و کوچه‌های امین‌آباد در آن صبح دل‌انگیز از خواب پاییزی بیدار نشده بود و به همین دلیل تصمیم گرفتم برای آغاز یک روز جدید در محله امین‌آباد چند ساعتی بیشتر در کوچه‌های اطراف پرسه زنم، بالاخره انتهای همان خیابان به یک سوپرمارکت برخوردم که باز بود و توانستم با صاحب مغازه گفت‌وگویی داشته باشم.
داخل مغازه رفتم؛ دو مرد، یکی میانسال و دیگری جوان از صاحبان مغازه بودند و مرد میانسال آن‌طور که از صحبت‌های مرد جوان متوجه شدم، دایی وی بود و زمانی که خودم را معرفی کردم و از آن‌ها خواستم در مورد محله خودشان صحبت کنند، خان‌دایی همان‌طور که لبخند خجالت‌گونه‌ای بر لب داشت، من را تشویق به صحبت با مرد جوان کرد.
ابوالفضل محمدی ۲۷ ساله از جوانانی است که در امین‌آباد متولد شده است و همراه با خانواده‌اش در این محله زندگی می‌کند.
او می‌گوید: محله امین‌آباد قدمت زیادی دارد؛ این محله دارای قلعه و برج بوده که در حال حاضر از این قلعه تنها یک دیوار باقی مانده است؛ پدربزرگ او کشاورز بوده است.
با مرور بخشی از خاطرات کودکی خود اظهار می‌کند: خوب خاطرش مانده وقتی همراه پدربزرگ به مزرعه می‌رفته و موقع برداشت محصول در مزرعه بازی می‌کرده است.
محمدی می‌گوید: این محله خاک حاصل‌خیزی داشته است و اهالی آن به شغل کشاورزی مشغول بودند؛ امین‌آباد به کاشت صیفی‌جات به‌ویژه کاشتن خربزه معروف و زمین‌های آن پر از درختان گلابی بوده است.
او با اشتیاق تعریف می‌کند که قدیمی‌ها معتقد بودند وقتی زمین بار داده است، در آنجا آهسته صحبت کنید چون ممکن است، خربزه‌ها ترک بخورند.
جوان امین‌آبادی ادامه می‌دهد: در حال حاضر به‌دلیل آلایندگی‌های پالایشگاه، خاک و هوای این منطقه بسیار آلوده شده و تقریباً تمام زمین‌های کشاورزی و درختان گلابی از بین رفته است.
او می‌گوید: به‌دلیل کم شدن آب، کشاورزان به جای صیفی‌جات در زمین‌های خود درخت می‌کارند که البته آلودگی‌ها به این موضوع دامن زده و درختان محصول خوبی نمی‌دهد.
جوان امین‌آبادی ادامه می‌دهد: در حال حاضر کشاورزان امین‌آباد به دلیل شرایطی که کم آبی و آلایندگی‌های پالایشگاه ایجاد کرده است، درختان زردآلو، آلوچه و انار و در مزارع، گندم و جو و گل‌های آفتابگردان می‌کارند که البته بیشتر برای مصرف شخصی است.
محمدی می‌گوید: پالایشگاه به منطقه ما آسیب زیادی رسانده و بیشتر اهالی محله امین‌آباد را برای سکونت در مرکز شهر فراری داده است.
او با ناراحتی می‌گوید: بسیاری از معتمدان و اهالی سرشناس محله ما به‌دلیل همین مشکلات آلودگی از امین‌آباد رفتند که این مسئله برای محله اتفاق خوبی نبوده است.
وقتی از او در مورد آداب و رسوم محله امین‌آباد می‌پرسم، با اینکه سن زیادی ندارد، اما تقریباً به تمام این رسوم آشنایی کامل داشت؛ این موضوع گویای آن است که اگر بعضی از سنت‌ها به فراموشی سپرده شده یا ساکنان به ندرت آن را برگزار می‌کنند، اما خاطرات آن همچنان نقل قول می‌شود و این نشان از میزان اهمیت گذشته و آدابی است که نیاکان ما برای نسل‌های امروز به یادگار گذاشته و امروز در گذر زمان به صورت ارزش در جامعه یا محل ریشه دوانده است.
محمدی می‌گوید: برای برگزاری مراسم عروسی قبلاً چند روز و چند شب مهمانی بر پا می‌شده و هر شب مراسم خاصی بوده است، از نشان کردن دختر تا مراسم خواستگاری و حنا بندان و در نهایت مجلس عروسی شب آخر برگزار می‌شد و در پایان مراسم، عروس و داماد به خانه خود یا همان خانه بخت می‌رفتند.
او ادامه می‌دهد: قبلاً در فصل زمستان مراسم سمنوپزون به شکل مفصل در محله ما برگزار می‌شد و این مراسم، خاص محله امین‌آباد بود، اما در گذر زمان، این مراسم نیز کمتر در این محله برگزار می‌شود و البته به آن صورت مفصل و گسترده هم نیست و حال و هوای قدیم‌ها را ندارد.
جوان ۲۷ ساله امین‌آبادی درباره حمام قدیمی محله خود می‌گوید: از زمان کودکی من این حمام بسته شده بود، اما آن‌طور که پدر و پدربزرگ من می‌گویند، این حمام با پول مردم محله در زمان پهلوی ساخته شده و پاتیل آن از ۷۰ نوع آلیاژ بوده است.
او ادامه می‌دهد: هفت سال پیش این حمام تخریب و به بهداری تبدیل شده است.
محمدی با طعنه می‌خندد و از قصه پرغصه زمین ورزشگاه محله امین‌آباد می‌گوید که محله ما ورزشکار زیاد دارد، اما ورزشگاه ندارد، حتی بچه‌های ما برای رفتن به مدرسه باید به محمود آباد یا شهرک منتظری بروند.
او می‌گوید: طی این سال‌ها مدیریت شهری تلاش خود را برای آبادانی این منطقه ازجمله احداث پارک امین‌آباد در دوره‌های قبل کرده اما کافی نبوده است.
از آن‌ها تشکر و خداحافظی کردم و وقتی از مغازه بیرون آمدم، آفتاب پهنه خیابان را گرفته بود و تقریباً اهالی محله بیدار شده بودند.
چندنفر بانوی مسن با عصا خیلی آهسته از کنار خیابان در حال گذر بودند، هنگام بازگشت به سمت خودرو یکی از همان بانوها صدایم کرد، کاملاً مشخص بود در این فضای کوچک شهری شده، همه به وضوح یکدیگر را می‌شناسند و این بانو با دیدن یک دختر جوان و غریبه کنجکاو شده بود، بداند من آنجا و در محله‌شان به دنبال چه کسی می‌گردم، خودم را معرفی کردم و او بدون اینکه بخواهم شروع به صحبت کرد.
مهربان و صمیمی بود، از همان مادربزرگ‌های قدیمی که بوی خوش نان می‌داد؛ دستانش پینه بسته بود و تمام موهایش سپید شده بودند، کمی تنگی نفس داشت و به سختی می‌توانست صحبت کند، اما با اشتیاق سوالاتم را پاسخ داد و من از گفت‌وگو با او بسیار لذت بردم.
محترم دولت‌آبادی که پدربزرگش حدود ۱۰۰ سال پیش به امین‌آباد کوچ می‌کند و او به‌رغم اینکه نام خانوادگی دولت‌آبادی دارد، اما امین‌آبادی است و ۷۰ سال پیش در این روستا زاده و بزرگ شده است.
او پنج فرزند دارد و وقتی از او می‌پرسم که فرزند و نوه‌هایش آیا در محله مانده یا برای زندگی به مرکز شهر مهاجرت کردند، می‌گوید: نوه‌هایم دوست دارند که از اینجا بروند اما یکی از پسرانم در شهرک صنعتی مشغول به کار است و دخترانم هم در همین محل ازدواج کردند، آن‌ها اینجا را دوست دارند و اگر بخواهند به مرکز شهر بروند از محل کار خود دور می‌شوند.
محترم خانم می‌گوید: ۴۵ سال پیش همسرش را از دست می‌دهد و چون او کشاورز بوده اما زمین کشاورزی نداشتند بعد از فوت همسر به فعالیت در سرای سالمندان صادقیه مشغول می‌شود و با دست‌رنج خود می‌تواند خانه‌ای کوچک در امین‌آباد خرید کند.
از او درباره اهالی و ساکنان می‌پرسم و اینکه گذران زندگی در این محله باوجود کم‌آبی چگونه است که پاسخ می‌دهد: قدیمی‌ها که زمین کشاورزی از خودشان بوده هنوز هم برای مصرف شخصی کشاورزی می‌کنند و زرشک و زعفران ازجمله محصولاتی است که با زحمت فراوان در این منطقه کشت می‌شود، اما جوان‌ها بیشتر در صنعت ازجمله حرفه تراشکاری یا در شاپور جدید مشغول کار هستند و کشاورزی همچون گذشته دیگر رونقی ندارد.
هنگام خداحافظی با او، دستانم را به نشانه محبت محکم می‌فشارد و من با تشکر و خداحافظی از او برای رفتن به محله بعدی یعنی محمودآباد آماده می‌شوم.
به گزارش ایمنا، هویت روستای امین‌آباد که امروز به محله تبدیل شده و از مناطق شهرداری اصفهان به حساب می‌آید، درواقع مدیون مردم آن است که پس از گذر از دوران قحطی در این روستا ماندند یا به محل زندگی خود بازگشتند و به آن رونق دادند تا امروز این روستا زنده بماند و زندگی کند.
گزارش از: ریحانه راهپیما
کد خبر 708327منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر مدیریت شهری کلانشهر شهرداری اصفهان منطقه 12 اصفهان محله امین آباد محله محوری هر هفته با یک منطقه منطقه 12 شهرداری اصفهان شهرداری امین آباد اصفهان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق محله امین آباد ادامه می دهد امین آباد امین آبادی اهالی محل سال پیش محله ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۷۱۰۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بارش باران سیل آسا و آبگرفتگی در روستای اسلام آباد + فیلم
این روزها بیشتر نقاط کشورمان با بارش باران سیل آسا مواجه شده است. روستای اسلام آباد از توابع شهرستان شهرضا استان اصفهان نیز از این قاعده مستثنی نبود و در معابر این روستا بر اثر بارش باران شدید سیل به راه افتاد.
شهروندخبرنگار ما فیلمی ارسال کرده است که مشاهده می‌کنید.
منبع: شهروندخبرنگار - اصفهان
بیشتر بخوانید:
خوشحالی هشتیجانی‌ها از بارش باران بهاری + فیلم
کد ویدیو دانلود فیلم اصلیبرای یادگیری اصول تصویربرداری خبری به صفحه «آموزش تصویربرداری برای شهروندخبرنگاران» مراجعه کنید
باشگاه خبرنگاران جوان شهروند خبرنگار شهروند خبرنگار
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد